3 października 1946 r. działający na Podlasiu kilkudziesięcioosobowy oddział AK-WiN pod dowództwem porucznika Tadeusza Marczuka ps. Kurzawa zatrzymał, w miejscowości Szaniawy-Poniaty wojskowo- dyplomatyczny pociąg rosyjski kursujący na trasie Moskwa- Warszawa- Berlin Wschodni.
Podczas akcji Mitropa bez żadnego wystrzału rozbrojono i pozbawiono mundurów ponad 200 żołnierzy Armii Czerwonej, w tym pięciu generałów i kilku wysokich rangą funkcjonariuszy NKWD jadących na naradę wojskową do Warszawy.
Mając w pamięci polską historię narodową i dokonania naszych przodków, uświadamiamy sobie potrzebę stałego podtrzymywania poczucia patriotyzmu zarówno w nas samych, jak i wśród młodego pokolenia. W tym celu podjęliśmy decyzję o budowie Pomnika upamiętniającego tę akcję, który zostanie usytuowany w Szaniawach-Poniatach.
Chcemy aby dla naszej społeczności było to miejsce wspólnego przeżywania ważnych wydarzeń. Miejsce, które nie będzie nas dzielić lecz jednoczyć. Miejsce, w którym będziemy krzewić w nas pamięć o wszystkich Polakach, którzy przyczynili się do tego, że teraz żyjemy w Polsce wolnej i demokratycznej.
Wójt Gminy Trzebieszów
/-/ Mirosław Szekalis
To miejsce ma łączyć i krzewić pamięć o tych Polakach, którzy nie mogąc pogodzić się z powojenną rzeczywistością nawet za cenę własnego życia, chcieli przywrócić Polsce wolność.
ROK 2023
Zrobili to dla wolnej Polski. 76. rocznica legendarnej akcji Mitropa
Legendarną akcję „Mitropa” żołnierzy podziemia antykomunistycznego uczczono w miejscowości Szaniawy-Poniaty w powiecie łukowskim. 3 października 1946 roku oddział AK-WiN pod dowództwem porucznika Tadeusza Marczuka ps. „Kurzawa” w Szaniawach-Poniatach bez rozlewu krwi zatrzymał Mitropę, czyli wojskowo-dyplomatyczny pociąg radziecki. Akcja odbiła się szerokim echem w świecie. We wtorek 3 października w Szaniawach odbyły się uroczystości religijno-patriotyczne w 77. rocznicę Akcji Mitropa. Obchody rozpoczęły się od Mszy Św. Polowej przy pomniku MITROPA, którą odprawił ks. dr. hab. Henryk Majkrzak oraz Ks. Kan. Antoni Przybysz proboszcz parafii Szaniawy
W tym roku organizatorami rocznicy upamiętniającej byli Wójt Gminy Trzebieszów Mirosław Szekalis, Starosta Łosicki Janusz Kobyliński Wójt Gminy Huszlew Stanisław Stefaniuk oraz Wójt Gminy Stara Kornica Kazimierz Hawryluk.
Uroczystości towarzyszyła Kompania Reprezentacyjna Sił Powietrznych 4 Skrzydła Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie pod dowództwem ppor. Mateusza Adamca oraz Orkiestra Wojskowa z Siedlec pod dowództwem st. sierżanta. Michała Kryńskiego. W podniosłej mszy świętej uczestniczyły liczne poczty sztandarowe.
Na zaproszenie swoją obecnością odpowiedzieli rodziny bohaterów AKCJI MITROPA, dzieci porucznika Tadeusza Marczuka pseudonim „Kurzawa” Tadeusz Marczuk i Ewa Stefaniuk, Stanisław Gogacz Senator RP, Sławomir Skwarek Poseł na Sejm RP, Krzysztof Głuchowski Poseł na Sejm RP, Ryszard Szczygieł Radny Sejmiku województwa Lubelskiego, który reprezentował Wojewodę Lubelskiego Lecha Sprawkę oraz Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego, przedstawiciele Rady Powiatu Łukowskiego – Jacek Krzyszczak – Wiceprzewodniczący Rady Powiatu Łukowskiego, Jerzy Siwiec – Sekretarz Powiatu Łukowskiego, przedstawiciele Powiatu Łosickiego, Wicestarosta Michał Michaluk z radnymi, przedstawiciele Rady gminy Huszlew, Gminy Stara Kornica i Gminy Trzebieszów, członkowie Klubu Motocyklowego MOTO MIĘDZYRZEC, reprezentanci Sekcji Emerytów i Rencistów NSZZ Solidarność Region Mazowsze.
Obecnością zaszczycili również przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Warszawa Wschód, przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy AK Okręg Zgorzelec oraz członkowie Światowego Związku Żołnierzy AK Koło Łuków oraz Koło Trzebieszów.
Uczniowie szkół z terenu gminy Trzebieszów uczestniczyli w pierwszym pieszym rajdzie pamięci na trasie Trzebieszów -Szaniawy, gdzie oddali hołd ostatniemu Żołnierzowi Wyklętemu Antoniemu Dołędze pseudonim „Znicz” i żołnierzom Armii Krajowej pochowanym na miejscowym cmentarzu.
Część artystyczną oraz rys historyczny przygotowały i zaprezentowały dzieci ze szkoły Podstawowej w Szaniawach.
77 lat temu 3 października 1946 Oddział „Kurzawy” zatrzymał pociąg dyplomatyczny, który jechał z Moskwy na naradę, jaka miała odbyć się w Warszawie. Porucznik Tadeusz Marczuk wymyślił plan, aby ten pociąg podstępem zatrzymać i rozbroić. Bez jednego wystrzału rozbroił jadących pociągiem ponad 200 żołnierzy. Było tam też kilku generałów i wysoko postawionych urzędników NKWD. Oddział „Kurzawy” jednak niedługo po tej akcji został rozbity pod Kiełbaskami Tych chłopców było 64. A ściągnięto na nich 2 tys. wojska, artylerię, czołgi, samoloty rozpoznawcze. Wielu partyzantów przerwało kordon i uciekło. Zmienili nazwiska. Jednak łapy Urzędu Bezpieczeństwa były tak silne, że wszyscy zostali odnalezieni. Przeżyli gehennę. Akcja ta odbiła się przecież szerokim echem w czasopismach Europy. Wysłano sygnał, że Polska będzie walczyła o suwerenność do końca.
galeria
RELACJA TVP 3 LUBLIN
25 września w Szaniawach odbyły się obchody 76. rocznicy Akcji Mitropa. W miejscowym kościele parafialnym została odprawiona Msza św. Eucharystię sprawowali – obecny proboszcz parafii ks. kanonik mgr Antoni Przybysz i ks. ppor. Bogumił Lempkowski. W homilii patriotycznej ks. proboszcz zwrócił uwagę, że w kontekście dzisiejszych wydarzeń na Ukrainie ich akcja miała głęboki sens.
Dalsza część uroczystości odbyła się pod pomnikiem Mitropa, gdzie zostały złożone wieńce i kwiaty. Odbył się też Apel Poległych, który odczytał por. Przemysław Szkutnik z 4 skrzydła Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie.
Wydarzenia, jakie rozegrały się 76 lat temu, przypomniał przewodniczący Rady Gminy Trzebieszów, Andrzej Nurzyński: – Oddział „Kurzawy” zatrzymał pociąg dyplomatyczny, który jechał z Moskwy na naradę, jaka miała odbyć się w Warszawie. Porucznik Tadeusz Marczuk wymyślił plan, aby ten pociąg podstępem zatrzymać i rozbroić. Bez jednego wystrzału rozbroił jadących pociągiem ponad 200 żołnierzy. Było tam też kilku generałów i wysoko postawionych urzędników NKWD.
– Oddział „Kurzawy” jednak niedługo po tej akcji został rozbity pod Kiełbaskami – Tych chłopców było 64. A ściągnięto na nich 2 tys. wojska, artylerię, czołgi, samoloty rozpoznawcze. Wielu partyzantów przerwało kordon i uciekło. Zmienili nazwiska. Jednak łapy Urzędu Bezpieczeństwa były tak silne, że wszyscy zostali odnalezieni. Przeżyli gehennę. Później już nie chcieli o tym mówić. Dlatego mówić musimy my i musimy o tym pamiętać.
W obchodach 76. rocznicy Akcji Mitropa uczestniczyli przedstawiciele władz parlamentarnych w osobach Posła na Sejm RP Sławomira Skwarka i Senatora RP Stanisława Gogacza. Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego reprezentował Radny Sejmiku Województwa Lubelskiego Ryszard Szczygieł, który odczytał także list od Wojewody Lubelskiego Lecha Sprawki.
Szczebel powiatowy reprezentowali Starosta Łosicki Leszek Kobyliński oraz przedstawiciele powiatu łukowskiego w osobach Radnego Józefa Głuchowskiego i Sekretarza Powiatu Łukowskiego Jerzego Siwca.
Szczebel gminny reprezentowały władze gminy Trzebieszów i Huszlew w osobach Wójta Gminy Huszlew Stanisława Stefaniuka, Przewodniczącego Rady Gminy Huszlew Grzegorza Wawryniuka, Wójta Gminy Trzebieszów Mirosława Szekalis, Przewodniczącego Rady Gminy Trzebieszów Andrzeja Nurzyńskiego oraz radni Rady Gminy Trzebieszów.
W uroczystościach wzięła udział rodzina porucznika Tadeusza Marczuka ps. Kurzawa – dowódcy oddziału AK-WIN syn i prawnuk. Całość poprowadził Sekretarz Gminy Trzebieszów Sławomir Smolak.
Uroczystości 76. rocznicy Akcji Mitropa uświetniła Kompania Reprezentacyjna Sił Powietrznych 41 Bazy Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie pod dowództwem por. Artura Pawłowskiego oraz Orkiestra Wojskowa z Siedlec pod dowództwem sierżanta Michała Kryńskiego. Pokaz sprzętu bojowego zaprezentował 18 Batalion Dowodzenia 18 Dywizji Zmechanizowanej im. gen. broni Tadeusza Buka w Siedlcach.
O wydarzeniach, które miały miejsce w Szaniawach-Poniatach, przypomina pomnik, który został postawiony w tej miejscowości w 2016 roku. Pomnik upamiętniający akcję Mitropa został wykonany na planie koła. Jego centralne miejsce zajmuje krzyż otoczony betonowymi płytami z sylwetkami żołnierzy.
GALERIA ZDJĘĆ
ROK 2021
75. rocznica Akcji Mitropa w Szaniawach
3 października w Szaniawach odbyły się obchody 75. rocznicy Akcji Mitropa. W miejscowym kościele parafialnym została odprawiona Msza św. Eucharystię sprawowali proboszczowie parafii – obecny ks. kanonik mgr Antoni Przybysz i były wieloletni proboszcz ks. kanonik Jan Grzesiak. Dalsza część uroczystości odbyła się pod pomnikiem Mitropa, gdzie zostały złożone wieńce i kwiaty. Odbył się też Apel Poległych.
Światowy Związek Żołnierzy AK odznaką Za Zasługi Dla ŚZŻAK odznaczył Sławomira Smolaka – Sekretarza Gminy Trzebieszów.
W obchodach 75. rocznicy Akcji Mirtopa uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych powiatu łukowskiego i łosickiego, gminy Trzebieszów i Huszlew. Wojewodę Lubelskiego Lecha Sprawkę i Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego reprezentował doradca Wojewody Lubelskiego, Radny Sejmiku Województwa Lubelskiego Ryszard Szczygieł. Senatora RP Stanisława Gogacza reprezentował Edward Leśniak. W uroczystościach uczestniczyła rodzina porucznika Tadeusza Marczuka ps. Kurzawa – dowódcy oddziału AK-WIN.
POSŁUCHAJ
Uroczystości 75. rocznicy Akcji Mitropa uświetniła Kompania Reprezentacyjna Sił Powietrznych 41 Bazy Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie pod dowództwem kpt. Macieja Marczyka oraz Orkiestra Wojskowa z Siedlec pod dowództwem st. chor. Sztabowego Przemysława Hryncewicza.
ZOBACZ ZDJĘCIA
ROK 2020
74. rocznica AKCJI MITROPA
Więcej: https://www.trzebieszow.gmina.pl/74-rocznica-akcji-mitropa/
ROK 2019
73. rocznica Akcji Mitropa w Szaniawach
Więcej: https://www.trzebieszow.gmina.pl/73-rocznica-akcji-mitropa-w-szaniawach/
ROK 2018
72. rocznica akcji „Mitropa” w Trzebieszowie W TVP i RADIO PODLASIE
Więcej: https://www.trzebieszow.gmina.pl/72-rocznica-akcji-mitropa-w-trzebieszowie-w-tvp-i-radio-podlasie/
ROK 2017
71 rocznica Akcji Mitropa – FOTORELACJA
Więcej: https://www.trzebieszow.gmina.pl/71-rocznica-akcji-mitropa-fotorelacja/
ROK 2016
ROK 2015